Verbeelden van pijn

Pijn is een complexe beleving. Het geeft onrust, het houdt je wakker, het put je uit. Maar paradoxaal genoeg kan het ook een bron van creatieve inspiratie zijn wanneer we het bewust aandacht geven.

De kunst van het verbeelden drukt de menselijke ervaring uit op een diepere, meer visuele manier dan duizend woorden. Door de rust en moed te vinden om mijn aandacht op de pijn te richten, ontstaan er beelden in mijn verbeelding die moeilijk in woorden te beschrijven zijn. Die beelden heb ik vastgelegd door ze weer te geven in objecten en tekeningen.

In een vroeg stadium van mijn creatieve ontdekkingsreis heb ik de beelden en associaties vastgelegd in “pijnstokjes”. Het houten stokje symboliseerde mijn ruggengraat en de toegevoegde vormen verbeeldden pijnassociaties zoals knelling, blokkade en harnas. Daarna ben ik verder gegaan met het tekenen van de beelden in een dagboek en later in autonome tekeningen. Ik maak nog steeds objecten, nu in een meer vrije stijl. Mijn werk is geëvolueerd van het verbeelden van fysieke pijn, naar het uitdrukken van existentiële gevoelens zoals angst, verdriet en eenzaamheid.

Mijn recente werk weerspiegelt hoe ik mijn eigen lichamelijkheid ervaar in relatie tot de wereld om me heen. Een selectie hiervan is nu verkrijgbaar, zie WERK.

Framing Pain

Project

Het gericht aandacht besteden aan de pijn, deze te observeren en uit te beelden. Achteraf gezien markeert dit voor mij een ontsnappingsroute uit een vicieuze cirkel waarin ik door gezondheidsproblemen was beland. Wat de verbeeldingen mij hebben gebracht? Begrip. Begrip voor de nukken en grillen van mijn eigen lichaam én – heel verrassend – begrip vanuit mijn omgeving. Bovendien bleek het ook een toepasselijk communicatiemiddel in de relatie met behandelaars te kunnen zijn.

Dat leidde tot de vraag: als mij dit heeft geholpen, kan het dan ook andere mensen met chronische pijn helpen? Ieder met zijn eigen uitdrukkingsvaardigheden? In het project Framing Pain wil ik dat onderzoeken samen met pijnpatiënten en professionals in de zorg. Ik doel hierbij nadrukkelijk op chronische pijn, pijn waarvan de lichamelijke oorzaak moeilijk is te duiden maar die toch blijft aanhouden.

Stel, je vraagt mensen met chronische pijn hun eigen pijn te verbeelden. Welke hints en suggesties zijn daarvoor nodig en wat levert dat dan op? Deze vragen zijn het vertrekpunt voor het project dat ik voor ogen heb. Een project waarin chronische pijnpatiënten worden aangemoedigd om hun pijn op een persoonlijke, creatieve manier uit te drukken, om hun uitingen vast te leggen en deze vervolgens te delen met hun omgeving, lotgenoten en behandelaars.

Het bijeenbrengen van alle verbeeldingen en achterliggende verhalen biedt interessant, illustratief materiaal voor communicatie, debat en onderzoek. Chronische pijn, een veel voorkomend probleem, krijgt een gezicht. Framing Pain! Zie ook het project Framing Pain op de website van DWARS ontwerp.